واکسن های نو ترکیب

یک انتخاب جدید در کنترل بیماریها

مهندس عارفه رسولی خواه ( کارشناسی ارشد فیزیولوژی دام)

چکیده

واکسیناسیون یک استراتژی بسیارمؤثر در کنترل بیماریها می­باشد. واکسیناسیون نطفه های 18 روزه به روش درون تخم مرغی در انکوباسیون ، روش مقابله با بیماریهای مختلف است. بدین منظور گونه های معمولی و گونه های خاص به روش IN-OVO مورد بررسی قرارگرفتند. تکنولوژی مهندسی مولکولی قادر به تولید واکسن های جدیدی به نام واکسن نوترکیب بوده که می­تواند به روش  IN-OVO یا تزریق زیرپوستی جوجه های یک روزه استفاده شود.

واکسن های نوترکیب فرصت جدیدی به منظور توسعه­ی کنترل مشکلات و ریشه کنی بیماریهاا در تأسیسات طیور می­باشد. آن عبارت است از یک حامل( شامل ویروس یا باکتری)  که آنتی ژن های بیگانه را بیان می­کند. این فرآیندها شامل ورود ژن­های کد شده به آنتی ژن ها می­باشد مثل پروتئین ها به داخل ژنوم حامل، و زمانی که آن تکثیرمی­یابد، محصولی با قطعات الحاقی را بیان می­کند.واکسیناسیون با استفاده از واکسن نوترکیب منتج به یک عملکرد ایمنی در مقابل وکتور شده اما در مقابل آنتی ژن هایی که با وکتور بدون عامل واقعی بیماری شناسایی شدند، همچنین پاسخ ایمنی بروز می­کند. اخیراً چندین واکسن نوترکیب در بازار تجاری طیور عرضه شده که استراتژی های جدیدی برای  هر ناحیه خاص دارد.این واکسن ها سطح پیشگیری کننده ی مشابهی نسبت به واکسنهای متداول داشته و باعث توسعه ی ایمنی سلولی و هومورال می­شود.

ناقل های مختلف

ناقل های ویروسی اصلی که به منظور توسعه­ی واکسن های نوترکیب مورد استفاده قرار می­گیرد هرپس ویروس بوقلمون (HVT) و پوکس ویروس گونه های دیگر می­باشد. این ویروس ها دارای ژنوم های بزرگ کافی برای جا دادن الحاقیات بزرگ می­باشند.

نمونه هایی از واکسن های نوترکیب شامل موارد زیر است:

*هرپس ویروس بوقلمون بیان کننده ی پروتئین ویروس بیماری نیوکاسل

*هرپس ویروس بوقلمون بیان کننده ی گونه ی پروتئین ویروس لارنگوتراکئیت طیور

*هرپس ویروس بوقلمون بیان کننده ی گونه ی پروتئین ویروس بیماری عفونت بورس (گامبورو)

*ویروس آبله طیور بیان کننده ی گونه ی پروتئین ویروس آنفلوآنزا

* ویروس آبله طیور بیان کننده ی گونه ی پروتئین ویروس بیماری نیوکاسل

* ویروس آبله طیور بیان کننده ی پروتئین عفونت ویروس لارنگوتراکئیت

مزایا و شاخص ها

مزایای اصلی استفاده از واکسن های نوترکیب این است که آنها عکس العمل های مشخصی که بعد از واکسیناسیون بر پایه ی ارگانیزم های زنده و همچنین عکس العمل های عمومی را که توسط واکسن های غیرفعال ایجاد می­شود حذف می­کنند. استفاده از واکسن نوترکیب بر اساس تکثیر متوالی ویروس ( مانند هرپس ویروس) می­تواند نیاز به واکسیناسیون تقویتی را با استفاده از واکسن های زنده یا غیر فعال شده در مزارع حذف کند. استفاده از واکسن های نوترکیب همچنین به ما اجازه استفاده از سیستم DIVA (تمایز پرندگان واکسینه شده از پرندگان آلوده) را می­دهد. امکان ترکیب ویروس مورد استفاده در واکسن نوترکیب وجود ندارد واکسن نوترکیب همچنین امکان تداخل با ایمنی مادری / یا واکسن های دیگر را حذف و امکان تأخیر عملکرد ویروس را در پرندگان واکسینه شده حذف می­کند.

ایجاد ایمنی مناسب

توسعه­ی ایمنی با استفاده از یک واکسن نوترکیب ، به عملکرد وکتور بستگی دارد . این مورد بستگی به زمان مورد نیاز وکتور برای ایجاد یک سطح ایمنی مناسب در واکسیناسیون پرندگان دارد. فقدان سطح ایمنی مناسب در فاز نخست زندگی پرندگان می­تواند در صورت استفاده از واکسن نوترکیب کامل شود. زمان استفاده از روش های سرولوژیک(همانند HI یا ELISA) ،بایستی در نظر گرفته شود که استفاده از واکسن نوترکیب منتج به افزایش سطح آنتی بادی در مقابل عوامل عفونی نخواهد شد. اگر سطح بالایی از آنتی بادی بدست بیاید منشأ آن می­تواند دیگر ویروس های پیچیده واکسن یا منشأ مزرعه ای باشد.

نمونه: واکسن ILT

مزایای استفاده از واکسن نوترکیب این است که به عنوان مثال به منظور کنترل تحریکات بیماری مارک و عفونت های لارنگوتراکئیت مورد استفاده قرار می­گیرد. هرپس ویروس بوقلمون (HVT) به عنوان یک وکتور در بیان ویروس لارنگوتراکئیت عفونی( ILT) مورد استفاده قرار می­گیرد.ILT  به عنوان یک بیماری حاد تنفسی ، با درصد واگیری بالا توسط هرپس ویروس ایجاد می­شود که همه­ی جوجه ها را در همه­ی سنین تحت تأثیر قرار می­دهد.این بیماری از اهمیت تجاری بالا در صنعت طیور دارا می­باشد به دلیل اینکه آن باعث زیان های شدیدی در محصولات گوشت و تخم مرغ می­شود.

واکسن های رایج علیه ILT بر پایه­ی ویروس های زنده اصلاح یافته هست. آنها تأثیرات مؤثر بالایی داشته ، اما اغلب با تعدادی از تأثیرات مخالف شناسایی می­شوند، مانند شیوع گونه های واکسن به گروه های غیر واکسینه ، که منتج به افزایش حدت ویروس و موجودیت نهفته حامل ها شده که در نهایت باعث شیوع شدت ویروس در مزارع می­شود. از طرف دیگر واکسن های برپایه­ی HVT به منظور پیشگیری از بیماری مارک می­باشد.

توسعه عملکرد ایمنی

به دنبال مثال ها ، استفاده از واکسن های نوترکیب توسعه یافته به منظور بهبود بیماری مارک و ILT مورد بررسی قرار گرفت. محتویات واکسن منتج به بیان دو گلیکوپروتئین ویروس ILT می­شود.این گلیکوپروتئین ها به منظور آغاز فرآیندهای عفونی و همچنین به منظور توسعه عملکرد ایمنی و محافظت در مقابل عفونت ها مهم است. پرندگانی که به صورت زیر پوستی با واکسن های نو ترکیب علیه ILT واکسینه می­شوند و پرندگان غیر واکسینه، به چالش کشیده شدند و مشاهدات در سنین مختلف به منظور اندازه گیری وجود علائم کلینیکی ILT مورد بررسی قرار گرفت.

ایمنی برای تمام عمر

یک دز از واکسن نوترکیب که در جوجه های یک روزه مورد استفاده قرار گرفت،باعث پیشگیری بالایی علیه ILT در پرندگان واکسینه شده گردید. گروه کنترل غیر واکسینه چندین علائم از بیماری را نشان دادند. زمان استفاده از یک واکسن از این نوع ، زمانی که HVT در پرندگان استفاده می­شود، ایمنی طولانی علیه ILT مورد انتظار است. بررسی شاخص های واکسن نوترکیب شامل سلامتی ، کارایی و تسهیل مدیریت و فقدان شیوع ویروس های زنده از پرندگان واکسینه به پرندگان غیر واکسینه است.  ما می­توانیم نتیجه گیری کنیم که آنها انتخاب ایده آلی را برای جایگزین کردن یا تکمیل کردن در حین استفاده از واکسن های ILT زنده رقیق شده، با اجتناب از شرایط نا مساعد شناسایی شده بیان می­کنند.