واکسن آنفولانزا چیست و موارد مصرف آن کدامند؟
واکسن آنفولانزا محتوی آنتی ژن های سطحی ویروس آنفولانزا است (که بر روی تخم مرغ های بارور حاصل از گله های مرغ سالم تکثیر داده می شوند).
شکل دارویی
این واکسن به صورت سوسپانسیون در سرنگ های آماده مصرف و به شکل مایع شفاف و بی رنگدر سرنگ های تک دوز است.
موارد مصرف
برای پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا به خصوص در افرادی که در صورت ابتلا به آنفولانزا در معرض خطر بروز عوارض آن قرار دارند،توصیه می شود . واکسیناسیون به خصوص برای بیماران زیر با در نظر گرفتن سیاست های ملی ایمن سازی
توصیه می شود:
. افراد با سن 65 سال و بالاتر، بدون در نظر گرفتن شرایط جسمانی آنها.
. بزرگسالان و کودکان مبتلا به بیماری های مزمن ریوی یا قلبی شامل آسم.
. بزرگسالان و کودکان مبتلا به بیماری های مزمن مانند دیابت.
. بزرگسالان و کودکان مبتلا به اختلالات مزمن عملکرد کلیه.
. بزرگسالان و کودکان مبتلا به نقص سیستم ایمنی ناشی از بیماری ها یا مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی (مانند کورتیکواستروئیدها) یا رادیو تراپی.
. کودکان و نوجوانان شش ماهه تا 18 ساله که ترکیبات محتوی استیل سالیسیلیک اسید (آسپیرین) را برای مدت طولانی مصرف می کنند و به دنبال ابتلا به بیماری آنفولانزا، در معرض خطر ابتلا به سندرم Rreye قرار دارند.
میزان و روش تجویز
مقدار مصرف برای بزرگسالان و کودکان و بزرگ تر از 36 ماه 5/0 میلی لیتر (دوز کامل) است. در کودکان بین شش تا 35 ماه، اطلاعات بالینی محدود بوده و مقادیر 25/0 الی 5/0 میلی لیتر مصرف شده است. کودکانی که برای اولین بار واکسن دریافت می کنند، لازم است بعد از گذشت دست کم چهار هفته، دوباره واکسن دریافت کنند. واکسن به صورت داخل عضلانی یا زیر جلدی عمیق تزریق می شود.
موارد منع مصرف
واکسیناسیون لازم است در بیماران مبتلا به تب یا عفونت حاد به تعویق انداخته شود. در صورت داشتن حساسیت به هریک از ترکیبات فعال یا جانبی دارو و باقیمانده های احتمالی ترکیبات تخم مرغ، پروتئین مرغی، فرمالدئید، ستیل تری متیل آمونیوم بروماید، پلی سوربات 80 و یا جنتامایسین، از مصرف واکسن بپرهیزید. احتیاط های ویژه در حین مصرف
این واکسن را تحت هیچ شرایطی داخل عروق تزریق نکنید. همانند سایر واکسن های تزریقی، این واکسن می تواند منجر به واکنش آنافیلاکتیک در بدن بیمار گردد. برای همین دقت شود که هنگام تزریق، امکانات درمانی و نظارت های لازم در دسترس باشد. تداخل این واکسن را می توان همراه سایر واکسن ها تجویز کرد. ولی در صورت تجویز همزمان دو واکسن، احتمال تشدید عوارض جانبی آنها وجود دارد. واکسیناسیون لازم است بر روی اندام های متفاوتی صورت گیرد. پس از تجویز واکسن آنفولانزا امکان مشاهده پاسخ مثبت کاذب در برخی سنجش های آزمایشگاهی مثل هپاتیت وجود دارد که گذرا است.
مصرف در دوران بارداری و شیردهی این واکسن را می توان در دوران شیردهی تجویز کرد. براساس اطلاعات محدود موجود،
عوارض ناخواسته مشخصی در ارتباط با تجویز این واکسن در مادر و جنین مشاهده نشده است. این واکسن را می توان در سه ماهه دوم و سوم بارداری تجویز کرد. در زنان بارداری که به دلایل پزشکی، احتمال بروز عوارض ناشی از آنفولانزا در آنها بیشتر است، مصرف این واکسن بدون در نظر گرفتن ماه بارداری توصیه شده است.
عوارض جانبی
از عوارض جانبی شایع ناشی از تزریق این واکسن (یک صدم تا یک دهم) می توان به سردرد، تعریق، درد عضلات و مفاصل، تب، ضعف، لرز، خستگی، واکنش های موضعی شامل سرخی، ورم، درد و سختی محل تزریق اشاره کرد. این عوارض معمولاً طی یک تا دو روز بدون درمان برطرف می شود. از واکنش های ناخواسته گزارش شده می توان به اختلالات خون وسیستم لنفاوی، واکنش های آلرژیک شدید، اختلالات سیستم عصبی مثل تشنج و اختلالات عروقی و پوست مثل خارش و
کهیر اشاره کرد.
ایمنی
ایمنی سرمی معمولاً بین دو تا سه هفته ایجاد می شود. مدت ایمنی پس از تزریق واکسن بین شش تا 12 ماه است.
نگهداری
این واکسن را لازم است در دمای بین دو تا هشت درجه سانتی گراد (یخچال) و به دور از نور و انجماد نگهداری کنید. عمر قفسه ای دارو یک سال است. قبل از تزریق، واکسن را به دمای حدود 25 درجه سانتی گراد (دمای استاندارد اتاق) برسانید. سرنگ را قبل از تزریق به آرامی تکان دهید .
. واکسن تزریقی آنفلوآنزا حاوی ویروس کشته شده است. استفاده از این واکسن پس از شش ماهگی مورد تایید قرار گرفته است.
. واکسن استنشاقی آنفلوآنزا به صورت اسپری بینی از ویروس ضعیف شده ساخته شده است و برای افراد بین 2 تا 49 سال مورد تایید قرار گرفته است.
. این واکسن برای کسانی که قبلا نسبت به آن حساسیت نشان داده اند، توصیه نمی شود.
. تقریبا دو هفته پس از زدن واکسن، بدن شما پادتنهایی تولید میکند که برای محافظت در برابر آن گونهی خاص ویروس آنفلوآنزا مورد نیاز هستند.
. فصل شیوع آنفلوآنزا معمولا از مهر تا اردیبهشت به طول می انجامد. بهترین ماهها برای واکسیناسیون آنفلوآنزا مهر و آبان است، اما بعد از این زمان هم می توان واکسن زد.
تزریقواکسن
. شما با زدن واکسن تزریقی آنفلوآنزا، آنفلوآنزا نمی گیرید، اما عوارضی جزئی مانند تورم، تب خفیف و درد بدن ممکن است رخ دهد.
. همین مسئله در مورد واکسن استنشاقی هم صادق است و تنها ممکن است اثرات جانبی جزئی به صورت آبریزش بینی، سردرد و گلودرد خفیف بروز کند.
. طبق توصیه پزشكان، نیازی نیست كه همه افراد از این واكسناستفاده كنند، بلكه افراد با بیماری های خاص یا سالمندان بیش از سایرین به استفاده از این واكسننیاز دارند.
. بر پایه تحقیقات انجام شده این واكسن از ابتلا به آنفلوانزا جلوگیری میكند، اما تاثیر چندانی بر مرگ و میر ناشی از این بیماری ندارد. این در حالی است كه در گذشته تصور می شد واكسن سرماخوردگی تا 50 درصد مرگ ناشی از بیماری آنفلوانزا را كاهش می دهد.
. توصیه میشود كه در مورد تزریق این واكسن، حتما با پزشك متخصص مشورت شود؛ برای مثال افرادی كه به تخم مرغ حساسیت دارند، حتما باید برای تزریق این واكسن تحت آزمایش و بررسی قرار گیرند.
تزریق واکسن آنفلوانزا برای چه کسانی ضروری است؟
واکسن آنفلوانزا vaxigripe چیزی نیست که به طور روتین و برای همه تجویز شود. بیماری آنفلوانزا در افرادی نظیر سالمندان و افراد مبتلا به بیماریهای مزمن شدیدتر از افراد دیگر بروز میکند و ممکن است عوارضی هم به جای گذارد، بنابراین تزریق واکسن آنفلوانزا برای این دو گروه از افراد ضرورت دارد. بنابرین افراد بالای65 سال، افراد مبتلا بهبیماریهایمزمنریوی، آسم و برونشیت ، بیماران کلیوی ، بیماران قلبی، افراد دچار نارسایی قلبی مزمن ، افراد مبتلا به HIV ، بیماران دارای نقص سیستم ایمنی ، بیماران دیابتی و تالاسمی، کودکان 6 تا 23 ماه بویژه کودکانی که در مهدکودک و در تماس با سایر کودکان هستند، کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی ، کارکنان مرغداریها ، شکاربانان و افرادی که با پرندگان در تماس هستند و نیز بیماران دیالیزی نیز به علت اینکه نسبت به دیگر افراد در معرض خطر بیشتری هستند باید نسبت به تزریق این واکسن اقدام کنند.
استفاده از واکسن ضدبیماری آنفلوانزا در کاهش میزان مرگ و میر ناشی از سکتههای قلبی موثر است. پژوهشگران بتازگی با بررسی شماری از مبتلایان به سکتههای قلبی و همچنین برخی از افرادی که برای درمان انسداد رگهای کرونری قلب تحت عمل جراحی تعویض این عروق قرار گرفته بودند، دریافتند تزریق واکسن آنفلوانزا در فصل زمستان مرگ و میر این بیماران را به میزان 72 درصد کاهش میدهد بر پایه نتایج این بررسی ، تنها یک نوبت تزریق واکسن آنفلوانزا خطر مرگ و میر این بیماران را به میزان چشمگیری کاهش میدهد.
تزریق واکسن آنفلوانزا با افزایش گونهای از سلولهای دستگاه ایمنی موسوم به لنفوسیتهای B (بی) ، احتمال پاره شدن و میزان بروز التهاب در دیواره رگها و در نتیجه احتمال بروز سکتههای قلبی و مغزی را کاهش میدهد از این رو پژوهشگران استفاده از واکسن آنفلوانزا را در فصل زمستان برای مبتلایان به سکتههای قلبی و بیمارانی که تحت جراحی تعویض رگهای قلب قرار گرفتهاند، سودمند میدانند.
از واکسن آنفلو آنزا چه می دانید؟
اگر سال قبل دچر آنفلوآنزا شده باشید، می دانید که تا چه اندازه بیماری ناراحت کننده ای است. بدن یک لحظه گرم و لحظه ای دیگر سرد می شود. سردرد دارید، استخوان هایتان درد می کند و خسته و کوفته هستید. بعضی ها به آنفلوآنزا مبتلا نمی شوند چون واکسن آن را تزریق می کنند. با مطالعه متن زیر متوجه خواهید شد که آیا نیاز به تزریق واکسن دارید یا نه؟
چه کسانی باید واکسن تزریق کنند؟
بیشتر نوجوانان نیاز به تزریق واکسن ندارند چون بدن شان می تواند با آن مبارزه کند. اما بعضی دیگر باید واکسن تزریق کنند. اگر شخص دچار بیماری کلیه، دیابت، ایدز، مشکلات قلبی و یا اختلالات ریوی نظیر آسم باشد، بیشتر پزشکان توصیه می کنند تا برای پیشگیری از عوارضی نظیر ذات الریه سالی یک بار واکسن تزریق شود.
خانم های جوانی که در فصل آنفلوآنزا در سه ماهه دوم یا سوم بارداری هستند نیز ممکن است نیاز به تزریق واکسن داشته باشند. همین طور نوجوانانی که به دلیل بیماری های خاص آسپرین مصرف می کنند احتمالاً نیاز به تزریق واکسن دارند چون ممکن است در صورت ابتلا به آنفلوآنزا در معرض خطر نشانگان (سندرم) Reye قرار گیرند.
اگر با کسانی زندگی می کنید که در صورت ابتلا به آنفلوآنزا سلامتی آنها در معرض خطر قرار می گیرد. احتمالاً شما نیز نیاز به تزریق واکسن دارید. مثلاً سالمندان و بچه های خیلی کوچک در معرض خطر هستند. بنابراین اگر شما به عنوان پدربزرگ و مادربزرگ و یا فرزند سالمندان با آنها در یک جا ساکن هستید و یا به عنوان پرستار با کودکان زیر دو سال در تماس نزدیک هستید باید از پزشک سؤال کنید که آیا نیاز به تزریق دارید یا نه؟
بهترین زمان برای تزریق واکسن آنفلوآنزا اوایل پاییز می باشد. چون بدن فرصت آن را دارد تا قبل از رسیدن زمستان و فصل آنفلوآنزا ایمنی خود را بالا ببرد. به هر حال می توان در زمستان نیز به تزریق واکسن پرداخت و از مصونیت آن استفاده برد. می توان با شستن مرتب دست ها نیز به مقابله با آنفلوآنزا پرداخت.
واکسن آنفلوآنزا حاوی چیست؟
واکسن های آنفلوآنزا هم به صورت تزریقی و هم به شکل پاشیدنی داخل بینی وجود دارند. شکل تزریقی آن شامل ویروس کشته شده می باشد که شخص را مبتلا نمی کند ولی باعث می شود بدن برای مبارزه با بیماری ناشی از ویروس زنده پادزهر ایجاد نماید. تزریق ویروس کشته شده شخص را در برابر نوعی ویروس زنده که در واکسن وجود دارد مصون می نماید.
واکسن آنفلوآنزا 80 درصد مؤثر می باشد یعنی تعدادی افراد ممکن است با وجود تزریق مبتلا شوند. علاوه بر این واکسن شامل نوع خاصی از ویروس می باشد و اگر ویروس جدیدی پیدا شود ممکن است شخصی که واکسن تزریق کرده باز هم مبتلا شود.
اگر شما از تزریق متنفر هستید ولی باز هم نیاز به واکسن دارید، می توانید از پزشک خود بخواهید نوع افشانه داخل بینی آن را برایتان تجویز کند. نوع افشانه داخل بینی با نوع تزریقی آن متفاوت است چون از نوع ویروس زنده ضعیف شده می باشد. به این دلیل واکسن به صورت افشانه برای همه مناسب نیست چون مثلاً در کسانی که داروهای استروئیدی مصرف می کنند می تواند بر سیستم ایمنی آنها اثر گذارد. با پزشک خود مشورت کنید که آیا می توانید از این نوع واکسن استفاده کنید و یا اصلاً احتیاج به واکسن دارید یا نه؟
اثرات جانبی واکسن
بعد از تزریق ممکن است یکی دو روز اثرات جانبی نظیر درد و سوزش در محل تزریق ظاهر شود. در بعضی ها درد و تب خفیفی دیده می شود. اما این اثرات به بدی ابتلا به آنفلوآنزا نیست که دو تا سه هفته طول می کشد.
تعداد کمی از افرادی که از نوع افشانه ای (اسپری) استفاده می کنند دچار حالت خفیفی از بیماری می شوند که ظرف یکی دو روز برطرف می شود.
اجزای واکسن آنفلوآنزا عملاً در داخل تخم مرغ پرورش داده می شود. بنابراین اگر نسبت به تخم مرغ یا فرآورده های آن حساسیت دارید، قبل از استفاده از هر نوع واکسن آنفلوآنزا به پزشک تان اطلاع دهید.